Γυναίκα SOS

 

Το πιο τραγικό κι αδιανόητο στην τελευταία υπόθεση γυναικοκτονίας είναι η αίσθηση του αβοήθητου που βιώνει μια γυναίκα η οποία δολοφονείται στο κατώφλι ενός θεσμού που υπάρχει για να μας προστατεύει. Το αίμα της Κυριακής, έξω από το αστυνομικό τμήμα, μας σοκάρει διότι φωτογραφίζει τον τρόμο που νιώθει μια γυναίκα όταν στερείται το δικαίωμα της ασφάλειας και της ελευθερίας.

Οι γυναίκες που υφίστανται την κακοποίηση μοιάζουν να μην έχουν δικαίωμα να νιώσουν υποκείμενα των επιθυμιών τους, αλλά μόνο την υποχρέωση να είναι αντικείμενα στο βλέμμα, στα χέρια και στην εξουσία των άλλων. Η αδιανόητη δήλωση ενός πρώην αξιωματούχου της ΕΛΑΣ πως το έγκλημα συντελέστηκε εξαιτίας της υπερέκθεσης της Κυριακής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «έδειχνε ευτυχισμένη κι έτσι προκαλούσε τον θύτη» το αποδεικνύει περίτρανα. Οι γυναίκες έπειτα από ένα χωρισμό δεν πρέπει να δείχνουν ευτυχισμένες γιατί προκαλούν, κι αυτή η λέξη «προκαλεί» είναι ένα βάρβαρο στερεότυπο που δυστυχώς κυριαρχεί ακόμη στο πλαίσιο της πατριαρχικής αντίληψης για τον ρόλο των φύλων.

Σε αυτόν τον τόπο πολλά ακόμη χρειάζεται να γίνουν, να παρθούν και άλλα μέτρα προστασίας, όπως περισσότεροι ξενώνες και δημιουργία ενός ενιαίου σχεδίου αντιμετώπισης της ενδοοικογενειακής βίας, συνεχής ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση των κρατικών λειτουργών και συντονισμός όλων των εμπλεκόμενων φορέων, άμεση και διαρκής ψυχολογική, νομική και οικονομική υποστήριξη στα θύματα, κ.ο.κ.  Και βεβαίως άμεσα να αποκτήσει νομική μορφή ο όρος γυναικοκτονία, ώστε να βοηθήσει στην μεγαλύτερη ορατότητα του προβλήματος.

 

Το κυριότερο όμως είναι να ξανα-εκπαιδευτούμε ως κοινωνία στην ενσυναίσθηση. Εάν δεν υπάρχει μέσα μας ενσωματωμένο ένα ισχυρό ηθικό πλέγμα που να βάζει τον άνθρωπο πάνω απ’ όλα τότε όλα τα κατά καιρούς μέτρα  θα παραμένουν απλές γραφειοκρατικές ανακοινώσεις, και το μόνο ζωντανό θα είναι το αίμα των αδικοχαμένων γυναικών.

Οι άνθρωποι χρειάζεται να δείξουμε συμπόνοια στους άλλους, όχι για κανένα άλλο λόγο, παρά γιατί θα τη χρειαστούμε κι εμείς. Να νοιάζεται για τον καθένα που βρίσκεται στο πεδίο της ευθύνης του σαν να είναι το παιδί του ή ένας πολύ δικός του άνθρωπος. Να πάρει η αστυνόμος την Κυριακή από το χέρι και να την προστατεύσει σαν να είναι η αδελφή της κι όχι μια απλή πολίτης που  καταγγέλλει κάτι.

 

Από κει και πέρα ναι προφανώς το ζήτημα δεν λύνεται μόνο με τα μέτρα ή με τη δική μας διαθεσιμότητα. Το πρόβλημα έχει λάβει τρομακτικές καταστάσεις και θα επιδεινώνεται ακολουθώντας τις μεγάλες δομικές ελλείψεις και ανεπάρκειες της κοινωνίας μας. Είναι ένα δομικό πρόβλημα οι γυναικοκτονίες, όπως το ίδιο είναι και κάθε μορφή βίας που συνταράσσει τις συνειδήσεις μας.

Ξεκινώντας από τη δομική ανάλυση και ερμηνεία των γυναικοκτονιών είναι σημαντικό να δούμε εκτενέστερα κι όλα τα επιμέρους στοιχεία, όπως οι οικογενειακές συνθήκες και τα κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά και εν συνεχεία το ψυχολογικό προφίλ όσων εγκληματούν κι κυρίως εάν πίσω από τις γυναικοκτονίες κρύβεται μια ψυχοπαθολογική προσωπικότητα. Η εμπειρία από τις δημοσιευμένες και καταγεγραμμένες γυναικοκτονίες αποτυπώνει πως δεν υπάρχει στις περισσότερες περιπτώσεις κάποια διαγνωσμένη ψυχοπαθολογία και πως το μόνο «άρρωστο» είναι οι πεποιθήσεις γύρω από την κουλτούρα του φύλου. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο άντρας αισθάνεται πως έχει κυριαρχικά δικαιώματα πάνω στη γυναίκα του, αναπτύσσει έντονα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά ανωτερότητας και γίνεται απολύτως κτητικός. Ωστόσο σε κάθε ξεχωριστή περίπτωση εκείνος που θα διαγνώσει την ύπαρξη ψυχοπαθολογίας ή όχι είναι ο εκάστοτε ειδικός που θα αναλάβει αυτό το έργο, διότι προφανώς δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα κάποιων ευρημάτων. Το ζήτημα ωστόσο είναι να μην συνδέσουμε τον θύτη μιας γυναικοκτονίας με την ψυχική ασθένεια και κυρίως την ψυχική ασθένεια με το έγκλημα, διότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει, δεδομένο πως οι ψυχικά ασθενείς φτάνουν στο έγκλημα σε ένα πολύ μικρό ποσοστό.